Kontent qismiga oʻtish

Nigmatulla Yenikeyev

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nigmatulla Yenikeyev
Tavalludi 1893-yil
Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻi
Vafoti 1971-yil
SSSR Oʻzbekiston SSR Fargʻona viloyati
Fuqaroligi SSSR
Rossiya
Xizmatdagi yillari 1914-yil
1919—1017-yillar
Unvoni brigada komissari
Jang/urush Birinchi jahon urushi
Rossiya Fuqarolar urushi

Nigmatulla Salimgarayevich Yenikeyev (1893-yil, Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻi — 1971-yil, SSSR Oʻzbekiston SSR Fargʻona viloyati) sovet harbiy qoʻmondoni, siyosiy xodim, brigada komissari.

Nigmatulla Yenikeyev 1893-yilda Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topgan. Orenburgdagi Husayniya madrasasida tahsil olgan.

Rossiya Imperiyasi armiyasidagi xizmat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yenikeyev 1914-yildan Rossiya Imperiyasi armiyasida xizmat qilgan. Keyinchalik Belebeydagi 152-zaxira piyodalar polkida otryad boshlig‘i, vzvod komandiri o‘rinbosari lavozimlarida ham xizmat oʻtagan. Armiyadagi faolligi va jasorati uchun katta unter-ofitser lavozimiga koʻtarilgan.

Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasidagi xizmati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yenekeyev Oktabr inqilobidan keyin Belebeyev tuman kengashiga saylanadi.

1918-yilda Perm viloyati musulmonlar komissarligi aʼzosi sifatida Perm shahridagi Qizil Armiya musulmon otryadlari, bataylonlari va 21-musulmon otishma polkini[1] shakllantirishda ishtirok etadi.

1919-yilning mart oyida Sovet Ittifoqi Kommunistik Partiyasi safiga qoʻshilib, Qizil Armiya safida koʻngilli askar sifatida roʻyxatdan oʻtadi va sharqiy frontning 1-chi armiyasi Inqilobiy urush kengashi siyosiy qismi musulmonlar boʻlimi xodimi etib tayinlanadi.

1919-yil avgust oyidan 1920-yil sentyabr oyigacha — 1-Volga tatar miltiq brigadasining siyosiy boʻlimi boshligʻi. Keyinchalik, Buxoro Xalq Sovet Respublikasi Xalq Harbiy Nazorati Siyosiy boshqarmasi boshligʻi.

1921-yil — Moskvadagi I. V. Stalin nomidagi Sharq mehnatkashlari kommunistik universitetida oʻqituvchi.

1923—1926-yillar — Qozondagi markaziy turkiy harbiy-siyosiy maktab[2] boshligʻi va komissari.

1936-yilda Bolsheviklarning Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi qoshidagi ikki yillik marksizm-leninizm kurslarini tamomlaydi va M. V. Frunze nomidagi Omsk harbiy maktabining komissari va siyosiy boʻlimi boshligʻi etib tayinlanadi.

Hibsga olinishi va oqlanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yenekeyev 1937-yil 22-dekabr oyidan[3] 1939-yilning 4-dekabrgacha tergov ostiga olinadi, biroq keyinchalik harbiy tribunalning hukmi bilan Volga harbiy okrugi ayblovlarning toʻliq asossizligi sababli oqlanadi. 1940-yilda toʻliq oqlanib, ozodlikka chiqqach, sog‘ligʻining yomonlashganligi sababli armiya safidan demobilizatsiya qilinadi va keyingi yillarda Oʻzbekistonda turli maʼmuriy va xoʻjalik lavozimlarida faoliyat olib boradi.

  • Doʻzaxdan omon qolganning eʼtiroflari[sayt ishlamaydi] (mavjud havola)
  • Sibirda tugʻilgan. Omsk Oliy qoʻshma qurol qoʻmondonligi tarixining sahifalari A. I. nomidagi ikki marta Qizil bayroq maktabi. M. V. Frunze — Omsk, Omsk kitob nashriyoti. 1987 yil
  • Omsk kadet korpusi : tarix va zamonaviylik / Basaev Viktor Romanovich. — Omsk: Omsk matbuot uyi, 2003 yil. — ISBN 5-86849-251-X
  • Omsk oliy umumqoʻshin qoʻmondonlik maktabi oʻzining 180 yillik mavjudligi va rivojlanishi uchun. Yosh mutaxassisning maʼnaviy va kasbiy shakllanishida Sibir va Rossiya oliy oʻquv yurtlarining tarixiy anʼanalarining oʻrni: (maʼruza tezislari). — Omsk, 1993 yil.